Indeks lokalne transparentnosti
Mali broj informacija o budžetu, odluke skupština koje se teško pronalaze, vrlo malo informacija o izboru direktora javnih preduzeća i ustanova, neažurni informatori koji često ne sadrže ni osnovne informacije propisane zakonom i podzakonskim aktom - neke su od osobina sajtova gradova, opština i gradskih opština u Srbiji.
Transparentnost Srbija u prethodnih mesecima analizirala je transparentnost svih 168 gradova, opština i gradskih opština. Ocenjivali smo ih na osnovu 87 indikatora, ocenom 0 ili 1 (0 ili 2 za indikatore koji se odnose na posebno značajna pitanja), tako da je moguć zbir, odnosno indeks lokalne transparentnosti (LTI) između 0 i 100. Indikatori su obuhvatili izgled i sadržaj internet sajtova, informacije koje smo dobili u odgovoru na zahteve koje smo slali opštinama i one koje smo utvrđivali posetama svim opštinama u Srbiji.
Neki indikatori odnose se na ono što je zakonska obaveza i u tim slučajevima većina gradova i opština su ispunjavali obaveze. Na manje ili više transparentan način, manje ili više ažurno. U slučajevima kada smo tražili malo više, stvari koje bi bile od koristi građanima, dokazale želju lokalnih vlasti da budu transparentne, pozitivni primeri su bili malobrojni. Ali ih je bilo. Treba napomenuti da su jedinice lokalne samouprave i tokom monitoringa, dok smo se dopisivali sa njima, izrazile želju da usvoje neke od naših predloga i unaprede svoje sajtove ili praksu.
U svakom slučaju, u narednom periodu TS će svim gradovima i optšinama uputiti dopise sa predlozima kako da unaprede transparentnost, kako bi u narednom rangiranju bili bolje ocenjeni. Organizovaćemo i okrugle stolove sa predstanicima lokalnih vlasti, medijima i nevladinim organizacijama. Prvi takav skup, sa predstavnicima NVO, organizovali smo 22. decembra u Nišu.
Uskoro ćemo objaviti i konačnu rang listu i sve indikatore, a do tada evo nekoliko zanimljivih brojeva:
Pre razmatranja na sednici skupštine, predlozi akata se mogu naći na sajtovima manje od 20 opština i gradova, a dnevni red naredne sednice na sajtovima 40 jedinica lokalne samouprave (JSL ). Usvojene odluke mogu se naći na sajtovima 2/3 opština. Više od 30 opština na sajtu nemaobjavljen budžet , a ažurne podatke o izvršenju budžeta ima tek nešto više od 10% opština. Više od trećine opština ima Informator o radu koji nije ažuriran duže od šest meseci. Eksplicitan iznos plata lokalnih funkcionera može se naći u informatorima manje od polovine opština. Vidno istaknute rokove za postupanje po predmetima u prostorijama uprave ili u uslužnom centru ima tek desetak opština.