MUP da objavi podatke o migraciji birača koje je dostavio premijerki

Tvrdnja premijerke u tehničkom mandatu prema kojoj „svako može da proveri“ koliko je bilo slučajeva promene prebivališta građana, ne samo da ne odgovara činjeničnom stanju, već je direktno suprotna zvaničnom odgovoru koji je Transparentnost Srbija dobila od Ministarstva unutrašnjih poslova.

U intervjuu na TV Prva, povodom objavljenog priloga N1 o mogućem organizovanom fiktivnom preseljenju stanovnika Male Krsne u beogradsku opštinu Voždovac, predsednica Vlade, Ana Brnabić, rekla je da je ona proverila i utvrdila koliko je osoba iz Male Krsne registrovano za glasanje u Beogradu, i da to svako može da proveri.

„Ja sam proverila odmah i svako može da proveri, nije nešto što ja mogu kao predsednica Vlade. Sveukupno iz Male Krsne je u poslednjih 72 sata registrovana u Beogradu za glasanje jedna osoba.“ (izjava se može čuti na 32:48 minuta, na snimku koji je objavljen na Youtube kanalu TV Prva.

U vezi sa najkontroverznijim pitanjem izbora iz decembra 2023 – migracijom birača – Transparentnost Srbija je predložila Ministarstvu unutrašnjih poslova da objavi anonimizovane podatke ne samo o stanju (aktuelni broj građana sa prebivalištem u određenoj opštini), već i kretanju prebivališta građana (opština prethodnog i novog prebivališta i datumi prijave). MUP u odgovoru od 8.2.2024. tvrdi da se „u raspoloživim evidencijama … ne može izvršiti pretraga prema zadatim kriterijumima“.

Birački spisak se automatski ažurira na osnovu promena u evidenciji prebivališta građana koje vodi MUP, što znači da je predsednica Vlade imala uvid u podatke MUP, i to one koji nisu dostupni svim građanima. Iako je izjava premijerke očigledno neistinita u vezi sa javnim pristupom podacima o migraciji birača, ona je veoma značajna, jer dokazuje da postoji mogućnost da se kroz evidencije prati ne samo koliko građana ima prijavljeno prebivalište na nekoj adresi ili u nekoj opštini, već i gde je bilo njihovo prethodno prijavljeno prebivalište. Drugim rečima, upravo ono što je MUP u odgovoru na zahtev i inicijativu Transparentnosti Srbije negirao.

Imajući sve ovo u vidu, ukazujemo da je preduslov za utvrđivanje činjenica o obimu organizovanog preseljenja birača pred izbore iz decembra 2023, kao i za traženje rešenja za taj problem pred predstojeće prolećne lokalne izbore, da MUP objavi anonimizovane evidencije o kretanju prebivališta punoletnih građana. To bi bio važan korak i za ispunjavanje četvrte preporuke ODIHR iz konačnog izveštaja za decembarske izbore, koja se odnosi na „otklanjanje sumnji i podizanje poverenja u ispravnost registracije birača“.